Kroke w języku jidysz oznacza Kraków

Tomasz Lato

Kontrabas

Tomasz Kukurba

Altówka

Jerzy Bawoł

Akordeon

Zespół początkowo kojarzony jedynie z muzyką klezmerską, w swojej obecnej twórczości sięga po inspiracje do muzyki etnicznej i autorskie improwizacje. W ten sposób tworzy własny, unoszący się ponad granicami, formami i czasem styl, który został nie tylko zauważony przez publiczność, lecz także doceniony przez artystów całego świata. Zachwycony koncertem Kroke Steven Spielberg zaprosił zespół do Jerozolimy na występ podczas uroczystości Survivors Reunion. Dzięki Peterowi Gabrielowi grupa trafiła do Wielkiej Brytanii na Festiwal WOMAD. Utwór The Secrets of The Life Tree w wykonaniu Kroke znalazł się na ścieżce dźwiękowej filmu Davida Lyncha Inland Empire. Spotkanie Kroke z Nigelem Kennedym zwieńczyło wspólne dzieło – płyta East Meets East. W ostatnich latach zespół współpracował także z Anną Marią Jopek, Edytą Geppert, Talilą, Tomaszem Stańko, Mają Sikorowską, Krzyszofem Herdzinem, norweskim zespołem Tindra, hiszpańskim skrzypkiem Diego Galazem, mongolską wokalistką Urną Chahar Tugchi, orkiestrą Sinfonietta Cracovia. Kroke gościło na najbardziej prestiżowych festiwalach muzycznych na całym świecie.

Historia

1992

Kroke stworzyła w 1992 roku trójka przyjaciół: Tomasz Kukurba, Jerzy Bawoł i Tomasz Lato. Jako absolwenci krakowskiej Akademii Muzycznej, ale również artyści poszukujący, nie stronili od eksperymentów z jazzem oraz muzyką współczesną. Zespół, początkowo kojarzony głównie z twórczością klezmerską, oscyluje obecnie wokół różnych gatunków. Artyści czerpią inspirację z muzyki etnicznej całego świata, zawsze jednak wzbogacają dzieła autorskimi improwizacjami. W ten sposób Kroke tworzy własny, unoszący się ponad granicami, czasem i formami styl.

1993

Kroke to też jeden z pierwszych zespołów, który wyszedł ze swoją muzyką do publiczności. Muzyków można było spotkać na ulicach i w klubach krakowskiego Kazimierza, kiedyś żydowskiej części miasta. Grali kompozycje dla jednych całkiem nieznane, w innych zaś budzące wspomnienie świata, który dawno odszedł w zapomnienie. To właśnie tam po raz pierwszy można było usłyszeć utwory, które w 1993 roku ukazały się na pierwszej, wydanej własnym nakładem kasecie zespołu. Do „Ariela”, w którym często koncertowało Kroke, zawitała któregoś dnia Kate Capshaw, żona Stevena Spielberga, który realizował wtedy w Krakowie film Lista Schindlera. Pewnego wieczoru na koncert zabrała męża... Reżyser szybko docenił ogromny talent Kroke i zaprosił grupę do Jerozolimy na występ podczas uroczystości Survivors Reunion, zorganizowanej dla ocalałych z listy Oskara Schindlera. Od tego niesamowitego momentu wszystko stało się głębsze… Wtedy tak naprawdę zespół się narodził. Dostaliśmy od tych ludzi – niektórzy z nich byli klezmerami – pewnego rodzaju muzyczne błogosławieństwo – wspominają dziś muzycy.

1997

Jednak to był dopiero początek wielkiej przygody. Spielberg przesłał kasetę Kroke Peterowi Gabrielowi, który w 1997 roku zaprosił zespół do Wielkiej Brytanii na Festiwal WOMAD. Publiczność gorąco przyjęła zarówno sam koncert, jak i debiutancką płytę Trio. Spotkanie to zaowocowało również wspólnymi nagraniami w Real World Studios. Fragmenty nagrania zostały później wykorzystane przez Gabriela na płycie Long Walk Home stanowiącej ścieżkę dźwiękową do filmu Rabbit – Proof Fence. W 1997 roku ukazał się drugi album zespołu – Eden. Tym razem tradycyjne klezmerskie motywy w połączeniu ze współczesną wrażliwością muzyczną zyskały nową, intensywniejszą barwę.

2000

Od tamtej pory Kroke coraz chętniej – ale jednocześnie bez odcinania się od tradycyjnych źródeł klezmerskich – sięgało do wzorców sefardyjskich i arabskich. Efektem tych poszukiwań stała się płyta Sounds Of The Vanishing World – nastrojowe świadectwo ewolucji Kroke i zdolności muzyków do kreowania własnego stylu. Dowodem na słuszność artystycznych decyzji członków zespołu było uhonorowanie Kroke prestiżową nagrodą – Preis der Deutsche Schalplattenkritik za rok 2000.

2001

Latem 2001 roku, podczas występów w Kornwalii, doszło do pierwszego spotkania Kroke z Nigelem Kennedym.

2003

Artysta wykazał natychmiastową gotowość do współpracy, której zwieńczeniem stało się wydanie wspólnej płyty East Meets East w 2003 roku. Kroke otrzymało także nominację do nagrody BBC Radio 3 w kategorii „World music”, a współpraca z Nigelem Kennedym przerodziła się w serię entuzjastycznie przyjmowanych na europejskich festiwalach koncertów. W tamtym czasie ukazała się też kolejna autorska płyta – Ten Pieces To Save The World. Ten melodyjny, klimatyczny album uplasował się na drugim miejscu europejskiej listy World Music Charts i stanowił zwieńczenie 10 lat istnienia Kroke.

2004

W 2004 roku zespół wydał kolejną płytę koncertową – Quartet – Live At Home, nagraną w studiu S-5 Radia Kraków z udziałem krakowskiego perkusisty jazzowego Tomasza Grochota, który jeszcze przez kilka kolejnych lat występował z zespołem. Rok później grupa rozpoczęła współpracę z Edytą Geppert i Krzysztofem Herdzinem nad nowym projektem, zamykającym się w albumie Śpiewam życie. Krążek osiągnął ostatecznie status Złotej Płyty, a zespół koncertował równolegle w Polsce i w Niemczech z orkiestrą Sinfonia Baltica i programem Kroke – symfonicznie w aranżacjach i pod dyrekcją Bohdana Jarmołowicza.

2006

W 2006 roku utwór The Secrets of The Life Tree w wykonaniu Kroke znalazł się na ścieżce dźwiękowej filmu Davida Lyncha Inland Empire, a rok później, w 15. rocznicę powstania zespołu, Kroke wydało swój kolejny studyjny album Seventh Trip – energetyczną podróż po orientalnych szlakach muzycznych.Cały kolejny rok działalności to szereg koncertów w Polsce i za granicą oraz praca nad projektem kameralnym w aranżacji Krzysztofa Herdzina. Premiera tego przedsięwzięcia odbyła się na Dniach Kultury Polskiej w Krakowie z towarzyszeniem orkiestry Sinfonietta Cracovia pod dyrekcją Roberta Kabary, która nadała projektowi niepowtarzalne brzmienie z pogranicza muzyki klasycznej i współczesnej. Kolejne odsłony tego projektu zabrzmiały w późniejszych latach w Burgos, Sankt Petersburgu, Sztokholmie, Vasteras, Uppsali i wielu filharmoniach i salach koncertowych w Polsce i za granicą z udziałem orkiestr m. in. Sinfonietta Västerås, Orquesta Sinfónica de Burgos, AUKSO, NOSPR w Katowicach, Elbląska Orkiestra Kameralna, Archetti, Kaliska Orkiestra Symfoniczna.

2009

Rok 2009 był dla Kroke kolejnym przełomem i zwrotem na drodze artystycznej – zespół coraz częściej występował jako trio, bez perkusji, dzięki czemu koncerty nabrały bardziej kameralnego charakteru, a w muzyce pojawiły się dawno niesłyszane brzmienia aszkenazyjskie i bałkańskie. Janusz Makuch, dyrektor Festiwalu Kultury Żydowskiej w Krakowie, nazwał to „powrotem do korzeni”, a zespół udokumentował swoje poszukiwania albumem Out of Sight, w którym pełne energii i czerpiące z tradycji klezmerskiej utwory współistnieją z kompozycjami z pogranicza jazzu i nastrojowymi wokalizami Tomasza Kukurby.

2010

W roku 2010 zespół koncertował wspólnie z norweską grupą Tindra oraz z hiszpańskim skrzypkiem Diego Galazem, wystąpił również na Polish Weekend in Southbank Centre w Londynie u boku Nigela Kennedy’ego.

2011

W styczniu 2011 roku Kroke, Maja Sikorowska (śpiew), Sławek Berny (instrumenty perkusyjne) nagrali wspólnie dwanaście pełnych emocji i impresji greckich pieśni. Owocem tej pracy stała się znakomita płyta Avra.

2012

Lata 2010-2012 to współpraca koncertowa z mongolską wokalistką Urną Chahar-Tugchi, Krzysztofem Herdzinem, a także Anną Marią Jopek, która pojawiła się na nagranym z orkiestrą Sinfonietta Cracovia albumie zespołu pt. “Feelharmony” (uhonorowanego złotą płytą).

2014

W roku 2014 została wydana płyta "Ten", która natychmiast otrzymała status złotej oraz była nominowana do nagrody muzycznej Fryderyki 2015.

2015

Współpraca z Anną Marią Jopek rozwinęła się. Artyści nagrali utwór "Psalmia", który ukazał się na wspomnianym albumie. Wspólnie koncertują ze swoim projektem zarówno w Polsce jak i za granicą. Rok później powstał niecodzienny projekt. "Kabaret Śmierci” to efekt współpracy z polskim reżyserem Andrzejem Celińskim przy jego projekcie traktującym o protagonistach kultury i rozrywki w nazistowskich obozach koncentracyjnych. Jednakże nie jest to album ze ścieżką dźwiękową. Zespół przepisał muzykę w nowej aranżacji, dodał nowe utwory i nagrał całość jeszcze raz tworząc tym samym refleksyjną suitę.

2016

Rok 2016 zaowocował dwoma wydawnictwami - reedycją płyty "Ten" (album poszerzony o dwa utwory - kolędy "Mizerna Cicha" i "Z narodzenia Pana" ) oraz specjalnym świątecznym Boksem.

2017

Rok 2017 to przede wszystkim obchody 25-lecia istnienia zespołu, a także premiera nowego albumu "Traveller", który ukazał się w marcu. Jak mówią muzycy: Kroke od 25-ciu lat jest podróżnikiem, który nie tylko czerpie radość z wypraw, ale również wyciąga z nich naukę dla siebie i stara się nią dzielić z innymi. Zapraszamy więc do podróżowania po ćwierćwiecznym doświadczeniu muzycznych przestrzeni Kroke słuchając naszej nowej płyty "Traveller". Z okazji celebracji 25-lecia ukazał się dwupłytowy album „25 The Best Of” z najważniejszymi utworami z całego okresu działalności zespołu. Natomiast nakładem wydawnictwa Świat Książki została wydana także bogato ilustrowana książka ze zdjęciami archiwalnymi Kroke i rozmowami z artystami – „Poza Dźwiękami“ autorstwa Joanny Laprus-Mikulskiej.

2019

W 2019 roku ukazała się płyta “Rejwach” zawierająca utwory skomponowane na potrzeby spektaklu teatralnego „Rejwach” będącego sceniczną interpretacją książki Mikołaja Grynberga o tym samym tytule. Premiera przedstawienia w reżyserii Andrzeja Krakowskiego odbyła się w październiku 2018 roku w Teatrze Żydowskim w Warszawie.

W ciągu 28 lat istnienia zespołu, Kroke zagrało koncerty w Polsce, Niemczech, Hiszpanii, Rosji, Belgii, Czechach, Francji, Szwecji, Norwegii, Anglii, Szkocji, Walii, Rumunii, Danii, Finlandii, Szwajcarii, Indonezji, Irlandii, Luksemburgu, Turcji, Meksyku, Izraelu, Austrii, Holandii, Hongkongu, Japonii, Portugalii, Chinach, oraz na Litwie, Ukrainie, Ibizie, Tajwanie, Białorusi, Węgrzech, Słowacji i we Włoszech.